تامین ۴۰ درصد از غذای مردم جهان در اراضی فاریاب
معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد که حدود ۴۰ درصد از غذای مردم جهان در اراضی فاریاب تولید میشود که ۱۳ درصد آنها دارای سامانه زهکشی است و در ایران تا چند سال آینده ۳۵۰ هزار هکتار به اراضی زهکشی شده اضافه میشوند.
وی افزود: سطح زیر کشت اراضی فاریاب جهان در سال ۲۰۱۲ به ۳۲۴ میلیون هکتار رسیده و ایران با حدود ۸.۷ میلیون هکتار پنجمین رتبه را در جهان از آن خود کرده است که اگر مقدار سرانه زمینهای فاریاب در نظر گرفته شود، ایران به مقام نخست جهانی میرسد. از سوی دیگر اراضی فاریاب به ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک جهان در معرض شور و زهدار شدن قرار دارند که برآورد شده از این راه سالانه ۲ تا ۴ میلیون هکتار از اراضی فاریاب جهان از چرخه بهرهبرداری خارج میشوند.
به گزارش خبرنگار اعزامی ایسنا به خوزستان، علیمراد اکبری در سیزدهمین همایش بینالمللی زهکشی اظهار کرد: در دنیا حدود ۴۰ درصد از غذای مردم جهان از اراضی فاریاب (اراضی که با آب قنات و رود آبیاری میشود و دیم نیست) تولید میشود که از این میزان حدود ۱۳ درصد دارای سامانه زهکشی هستند. ابداع قنات توسط ایرانیان جلوگیری از زهدار شدن اراضی توسط این سازه بیانگر ضرورت زهکشی از گذشتههای دور در ایران است و بنا بر عقیده سازمان خوار و بار و کشاورزی جهانی (فائو) قدمت زهکشی به ۹۰۰۰ سال پیش در بینالنحرین برمیگردد که این گویای این تفکر از گذشتههای دور در این منطقه است.
وی افزود: در ایران اجرای زهکشی زیرزمینی از حدود ۶۰ سال پیش در خوزستان آغاز شد و سطح آن امروزه به نزدیک به ۴۰۰ هزار هکتار رسیده است که در این میان حدود ۶۰ درصد زمینهای زهکشی ایران در خوزستان قرار دارد و بیشترین مقدار زهکشی در این استان برای کشت نیشکر بوده است.
اکبری ادامه داد: در چند سال آینده نزدیک به ۳۵۰ هزار هکتار دیگر به این سطح افزوده میشود و هماکنون بزرگترین طرح زهکشی آسیا در قالب طرح ۵۵۰ هزار هکتاری احیا و توسعه اراضی کشاورزی استانهای خوزستان و ایلام در مرحله اجراست.
وی گفت: با تجارب ارزندهای که در خوزستان متخصصان زهکشی کسب کردهاند، ضریب زهکشی را در طراحی از ۵.۵ تا ۶ میلیمتر در روز به حدود ۲.۵ میلیمتر در روز رساندهایم و عمق زهکشیها را نیز کاهش دادهایم همچنین برای تخلیه کمتر زهاب و تخریب محیط زیست خطوط لوله در شبکههای آبیاری استفاده شده و برای استفاده بهینه از منابع آب اجرای آبیاری تحت فشار مدنظر قرار گرفته که این اقدام موجب تخریب کمتر محیط زیست شده است.
معاون آب و خا ک وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه بیشترین مشکل کشور شوری بیش از اندازه خاک است، افزود: هنوز بزرگترین مشکلات زهکشی مانند دیگر مناطق جهان به مسائل محیط زیست محیطی برمیگردد چرا که در این زمینه با هجم زیادی زهاب روبرو هستیم که علاوه بر بقایای کود و سم و آلایندههای دیگر شوری بالایی دارد و موجب شده تا در پایین دست کیفیت زهاب نامناسب شده و رودخانه و منابع دیگر پذیرنده زهاب را آلوده کند.
اکبری گفت: زهکشی آلوده کننده محیط زیست است و هزینههای مالی و اجتماعی بالایی نیز دارد. باید به دنبال روشهای زهکشی دوستدار محیط زیست باشیم یا آنکه آن را با زهکشی زیرزمینی متداول تلفیق کنیم که به نظر میرسد میتوان در برخی مناطق از زهکشی زیستی و تلفیق کشت درخت و زراعت استفاده کرد که البته برخی تحقیقات استان خوزستان روی نیشکر انجام شده و نتایج مثبت آن گزارش شده است به گونهای که حجم زهاب کم شده و میزان شوری نیز کاهش یافته است و از سوی دیگر آبیاری به حدود ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
وی اظهار کرد: منابع آب همچنان به طور پیوسته و فزایندهای تحت فشار قرار گرفته است و نزدیک به ۷۰ تا ۸۰ درصد از منابع آب شیرین در سطح جهان در بخش کشاورزی مصرف میشود. این در حالی است که به طور میانگین تنها حدود ۴۵ درصد از آب کشاورزی مصرفی به طور متوسط توسط گیاه مورد استفاده قرار میگیرد بنابراین افزایش کارانه مصرف آب از طریق بهرهوری با حفظ منابع پایه و محیط زیست گریزناپذیر به نظر میرسد.
به گزارش ایسنا، سیزدهمین همایش بینالمللی زهکشی با حضور بیش از ۲۲ کشور جهان امروز در سالن همایشهای بینالمللی استان اهواز برگزار شد و تا دوشنبه ۱۶ اسفندماه ادامه دارد.