به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از سازمان بسیج سازندگی، سخن از اشتغال‌زایی و کارآفرینی که به میان می‌آید، نه تنها بیشتر مردم بلکه بخش عمده‌ای از مدیران تصور می کنند، این امر از رهگذر تاسیس صنایع سنگین نظیر پتروشیمی، فولاد، مواد معدنی و ... توسط دولت محقق می شود.

این باور اما کاملا مردود است. تجربه اقتصادی کشورهای گوناگون جهان از جمله چین، برزیل، ترکیه، کره جنوبی، هند، ژاپن و ... ثابت کرده است که بنگاه‌ها خرد و زودبازده بهترین گزینه برای ایجاد اشتغال وسیع و پایدار است.

در این میان صنایع تبدیلی که از تکنولوژی بسیار ساده و معمولی بهره می برند و بسیار هم ارزان قیمت هستند، نقشی اساسی در اشتغالزایی دارند. بهره گیری از صنایع تبدیلی موجب می شود تا برای محصولات کشاورزی ارزش افزوده ایجاد و امکان فروش این محصولات در فصول گوناگون فراهم شود. صنایع تبدیلی به صورت شگفت انگیزی به اشتغالزایی کمک می کنند.

شهرستان خرمشهر که در کنار شهرهای آبادان و شادگان بیشترین خرما را در استان خوزستان تولید می کند، یکی از نقاط کشور است که بسیار نیازمند گسترش صنایع تبدیلی است. استان خوزستان 45 هزار هکتار سطح زیر کشت خرما دارد و از باغهای این استان سالانه بیش از 200 هزار تن خرما برداشت می شود. بسیاری از مردم خوزستان بویژه اهالی خرمشهر از راه کشاورزی و تولید خرما امرار معاش می کنند اما همواره برای فروش خرما با مشکل مواجهند و حاصل دست رنجشان را آن طور که شایسته است، دریافت نمی کنند.

تغییر ذائقه مردم و کاهش مصرف خرما

خرما در خوزستان بیشتر به صورت سنتی در قالب های 2 یا 3 کیلویی بسته بندی و عرضه می شود. اما واقعیت این است که ذائقه مردم به میزان قابل توجهی تغییر کرده و مردم کمتر از گذشته خرما می خورند، این در حالی است که خرما ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. در نتیجه برای بازگرداندن خرما به سبد غذایی خانواده ها چاره ای جز فرآوری این محصول و ارائه آن در قالب های جدید وجود ندارد. بدتر از همه اینکه خرما جایی در تغذیه دانش آموزان ندارد، بیشتر دانش آموزان در زنگ های تفریح ترجیح می دهند سوسیس، کالباس، چیپس، پفک و سایر مواد غذایی مضر را مصرف کنند. اما تجربه نشان داده که استقبال دانش آوزان از خرمای فراوری شده بسیار زیاد است.


فرآوری خرما

آقای فارس سنگبورنژاد، یکی از کشاورزان خوزستانی است که نخلستان دارد. او درباره مشکلات تولید کنندگان خرما، می گوید: «دولت هر سال اعلام می کند که خرید خرما تضمینی است و کارگاه های بسته بندی خرما را موظف می کند که به قیمت تعیین شده دولتی خرما را از کشاورزان بخرند. اما به دلیل نبود نظارت کافی، دلالان میدان را در دست می گیرند و خرما را به نازل ترین قمیت از کشاورزان می خرند.»

او می افزاید: «هنوز بخشی از خرمای زیدی سال گذشته را در انبار دارم و نفروخته ام. قیمتی که دولت برای خرید تضمینی هر کیلوگرم از این خرما تعیین کرده هزار و 300 تومان است اما دلالها حداکثر هر کیلو را 500 تومان می خرند.»

بیشتر محصولات کشاورزی ماندگاری اندکی دارند و اگر زود به فروش نرسند از بین می روند و زحمات کشاورز نابود می شود. همین مساله موجب می شود که در یک فصل همه محصولات کشاورزی به بازار سرازیر شود و قیمت به شدت کاهش یابد، در نتیجه کشاورز ضرر می کند. از طرف دیگر همان محصول کشاورزی در فصول دیگر سال نایاب می شود و قیمت به شدت افزایش می یابد و این بار مردم ضرر می کنند. صنایع تبدیلی عامل زمان را از دخالت در محصولات کشاورزی کنار می زند. علاوه بر این امکان فرآوری و خلق ارزش افزوده برای محصولات را فراهم می کند. وقتی ارزش افزوده ایجاد می شود، خود به خود اشتغالزایی صورت می گیرد.

خرما در میان محصولات کشاورزی اگرچه از ماندگاری بالایی برخوردار است اما با چالش تغییر ذائقه مردم و سوداگری دلالها رو به رو است و از این روست که نیازمند صنایع تبدیلی و فرآوری شدن برای تولید محصولات جدید است. مجموعه این مسائل بسیاری از اهالی خرمشهر را به این باور رسانده که برای حفظ و تقویت ارزش خرما، راهی جز استفاده از صنایع دستی و فرآوری خرما وجود ندارد.