دکتر قدیر رجب زاده در گفت و گو 'ایمنی غذایی' را به معنای حصول اطمینان از فقدان هرگونه آلودگی میکروبی، انگلی و یا شیمیایی در غذای مورد مصرف جامعه ذکر و بیان کرد: به عنوان مثال نبود شناسنامه منجر به فقدان اطلاعات در خصوص اینکه محصولات از چه زمینهایی برداشت شده و یا منابع آبیاری آنها چه بوده، می شود.

وی افزود: این در حالی است که امکان دارد چنین محصولاتی با آبهای آلوده به خصوص فاضلاب صنعتی، حاوی مقادیر بالای فلزات سنگین و یا کودهای شیمیایی آبیاری شده باشند.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی ادامه داد: به همین خاطر وجود 'سامانه نظارت و ارزشیابی' در خصوص میوه ها و سبزیجات لازم است تا مدیریت این مهم را بر عهده گیرد. همچنین می بایست اقدامات پیشگیرانه برای کاهش آلودگی مواد غذایی در مراحل فرآوری، خرده فروشی و حمل و نقل انجام شود.

وی به این نکته که ایمنی مواد غذایی در سطح جهان بطور مداوم در معرض تهدیدهای جدید قرار دارد اشاره و بیان کرد: تغییرات در تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی و نیز تغییرات محیط زیست و عوامل بیماریزای جدید، بر مقاومت ضد میکروبی مواد غذایی اثر می گذارند بنابراین ایمنی و سلامت غذایی را تحت تاثیر قرار می دهند.

دکتر رجب زاده افزود: به همین دلیل نیاز به تقویت سامانه‌ های نظارت موثر ایمنی مواد غذایی بیش از پیش مشهود و ضروری است.‌ مصرف انواع افزودنی‌، آفتکشها، آنتی ‌بیوتیکها و هورمونها در تولید مواد غذایی در کشورهای در حال توسعه همزمان با گسترش فناوری رشد چشمگیری داشته که منجر به اثرات سوء بر سلامت انسان از جمله بروز انواع بیماریهای کبدی، تنفسی، ناهنجاریهای مادرزادی و سرطانها به‌ ویژه در کودکان شده است.

وی ادامه داد: آلودگی مواد غذایی به فلزات سنگین از جمله سرب و کادمیوم از طریق کودهای فسفاته و پسابهای صنعتی وارد گیاهان شده و با تغذیه دامها با علوفه آلوده، این آلاینده ها از طریق شیر وارد چرخه غذایی انسان می ‌شوند. فلزات سمی در ارگانهای بدن انسان به ویژه کلیه ها تجمع پیدا کرده و در نتیجه باعث نارسایی کلیوی می‌ شود.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی گفت: تغذیه با مواد غذایی آلوده به سم آفلاتوکسین در محصولاتی مانند گندم و آرد، پسته، بادام زمینی و شیر نیز باعث بروز سرطان کبد در انسان می ‌شود.

وی سلامت آحاد جامعه را یکی مهمترین زمینه های پویایی و توسعه توصیف و بیان کرد: در این چارچوب تامین غذای سالم و مطمئن مورد نیاز افراد برای حفظ سلامت جامعه اصلی انکارناپذیر و حیاتی است زیرا غذای ناسالم موجب خساراتی جبران ناپذیر برای جامعه خواهد بود.

دکتر رجب زاده افزود: نخستین شرط دستیابی به این مهم، سلامت مواد اولیه غذایی به خصوص میوه ها و سبزیجات در مراحل مختلف تولید از مزرعه تا سفره است.

* نشست تخصصی ایمنی مواد غذایی

وی همچنین گفت: با توجه به ضرورت حیاتی و اهمیت این موضوع 'نشست تخصصی ایمنی مواد غذایی در میوه ها و سبزیجات و فرآورده های آن' از سوی توسط موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی برنامه ریزی شده است.

رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی زمان و مکان این نشست تخصصی را با هدف آگاهی بخشی در زمینه منابع آلاینده و باقیمانده سموم در میوه ها و سبزیجات، 18 آذر ماه جاری در مشهد اعلام و بیان کرد: در این چارچوب وضعیت باقیمانده سموم آلی، باقیمانده فلزات سنگین و آلودگیهای میکروبی در میوه و سبزی و فرآورده های آن در سطح کشور مورد بررسی قرار می گیرد.

'موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی' وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری سال 1360 با نام سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی خراسان فعال شد و در پی تبدیل مراکز استانی این سازمان به پارکهای علم و فناوری فعالیت خود را با نام پژوهشکده تحقیقات توسعه فناوری ادامه داد. این موسسه که چتر فعالیت آن کشوری است، با 30 عضو هیات علمی و 34 دانشجوی مقطع دکترا در حوزه پژوهشهای مرتبط با حوزه علوم و صنایع غذایی در مشهد مستقر است.

میزان مصرف مناسب میوه برای هر فرد در روز دو واحد میوه متوسط است. بر اساس اعلام واحد بهبود و اصلاح تغذیه دانشکده علوم پزشکی مشهد 84 درصد خراسانیها به میزان لازم میوه مصرف نمی کنند و فقط 14 درصد ساکنان این استان بطور روزانه مصرف حجم مناسب میوه را در برنامه تغذیه خود رعایت می کنند.

880 هزار تن سبزیجات سالانه در خراسان رضوی تولید می شود. با محاسبه جمعیت شش میلیون و 400 هزار نفری این استان سرانه تولید سبزیجات به ازای هر نفر در خراسان رضوی 147 کیلوگرم است. همچنین حجم تولید سالانه انواع میوه در خراسان رضوی افزون بر یک میلیون تن و سرانه تولید در این بخش 160 کیلوگرم است.