در روزهای پایانی سال گذشته، قیمت سیب زمینی روند افزایشی به خود گرفت که مسئولان امر به منظور تنظیم بازار، صادرات را ممنوع اعلام کردند و همین امر موجب شد تا نرخ این محصول روند نزولی به خود بگیرد؛ اما ماجرا تنها به این جا ختم نمی‌شود، چرا که از نیمه اردیبهشت امسال، قیمت سیب زمینی مجدد سر به فلک کشید که هر یک از مسئولان امر دلایل خاصی برای این گرانی‌‌ ها مطرح کردند.

بسیاری از مسئولان بر این باروند که رفع ممنوعیت صادرات، وقوع سیل، کاهش سطح زیر کشت محصول به سبب متضرر شدن کشاورزان در سال ۹۶ همگی دست به دست یکدیگر داده تا عرضه نسبت به تقاضا کاهش یابد.

بررسی‌ ها از سطح بازار نشان می‌ دهد که با افزایش مجدد قیمت سیب زمینی، نرخ این محصول در خرده فروشی‌ ها به ۸ تا ۹ هزار تومان رسیده است که بنابر اظهارات مسئولان نوسانات قیمت همچنان تا اواخر مرداد و اوایل شهریور همزمان با عرضه محصول نو در بازار استمرار دارد که این امر مشکلات متعددی در شرایط فعلی اقتصاد برای خانوار‌ها ایجاد کرده است.

با توجه به آنکه برخی مسئولان صادرات را بی‌ ارتباط با گرانی سیب زمینی در بازار مطرح می‌کنند؛ اما در مقابل رئیس اتحادیه بارفروشان صادرات را یکی از عوامل نوسان قیمت می‌داند، به همین دلیل از مسئولان ذی‌ربط انتظار داریم که تدابیری برای تنظیم بازار و کاهش قیمت این محصول در سبد خانوار بیندیشند.

حال به سراغ مسئولان ذی‌ربط می‌رویم تا از آخرین وضعیت تولید، عرضه، دلایل نوسان قیمت و راهکارهای موثر در تنظیم بازار با خبر شویم:


رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفت‌ وگو ، با اشاره به اینکه گرانی سیب‌ زمینی ارتباطی به صادرات ندارد، اظهار کرد: بنابر آمار و ارقام گمرک، بعد از رفع ممنوعیت، به سبب نبود کیفیت لازم سیب زمینی‌ های تولیدی، صادراتی نداشتیم.

وی افزود: اگرچه بخشی از سطح زیر کشت سیب زمینی در استان گلستان به زیر سیل رفت، اما با جایگزینی استان‌های دیگر پیش بینی می‌شود که قیمت سیب زمینی همانند پیاز در ۲ الی ۳ هفته آتی در بازار به تعادل برسد.

نورانی ادامه داد: امسال قیمت پیاز و سیب زمینی در بازار به حدی بالا بود که کشاورزان زیادی اقدام به کشت این ۲ محصول کردند.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به اینکه قیمت فعلی سیب زمینی با نرخ‌های جهانی همخوانی ندارد، بیان کرد: هم اکنون قیمت هر کیلو سیب زمینی در بازار‌های جهانی حدود ۳۰ تا ۳۲ سنت است که با احتساب ارز نیما، قیمت آن حدود ۳ تا ۳ هزار و ۵۰۰ و با ارز آزاد ۴ هزار تومان بوده که نرخ ۶ هزار تومانی سیب زمینی در بازار بیانگر عدم رقابت در بازار‌های جهانی است.

وی با بیان اینکه سیب زمینی فعلی موجود در بازار کیفیت صادراتی ندارد، افزود: در چند روز آینده با عرضه سیب زمینی اصفهان و سایر استان‌ها در صورت افزایش تولید و کنترل قیمت، امکان صادرات وجود دارد.

نورانی با انتقاد از اتخاذ تصمیمات یک شبه مسئولان مبنی بر ممنوعیت و رفع ممنوعیت صادرات گفت: ممنوعیت صادرات منجر به از دست دادن مشتریان بازار‌های هدف و بی اعتباری کتاب مقررات صادرات و واردات می‌شود چرا که صادرکنندگان زمانی که وارد بازار تجارت می‌شوند، تجار خارجی برای واردات کالا روی ما حساب باز می‌کنند.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی حفظ بازار‌های هدف را مهم‌ترین رکن دانست و افزود: این در حالی است که مسئولان ذی ربط هر از گاهی بنا به دلایل مختلف همچون افزایش یکباره قیمت و کمبود در بازار داخل، صادرات را ممنوع اعلام میکند که این امر منجر به از دست دادن بازار‌های هدف می‌شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر عدم شناسنامه دار بودن صادرات، زمینه را برای استفاده از کارت‌های یکبار مصرف رواج داده است و حتی در برخی موارد شاهدیم که تجار ترکیه با ورود در میدان مرکزی میوه و تره بار، اقدام به خرید می‌کنند که این امر زمینه را برای افزایش قیمت آن محصول در بازار فراهم می‌کند، به همین دلیل شناسنامه دار شدن صادرات ضرورت به شمار می‌رود.

سیب زمینی ظرف ۱۰ تا ۱۵ روز آینده بر مدار کاهشی قیمت قرار می گیرد/ آمار دقیقی از میزان کشت در دسترس نیست

محمد رحیم نیازی، رئیس هیئت مدیره انجمن ملی سیب زمینی در گفت‌ وگو ، با اشاره به دلایل گرانی قیمت سیب زمینی در بازار اظهار کرد: هم اکنون هر کیلو سیب زمینی درجه یک با نرخ ۴ تا ۵ هزار تومان سر مزرعه به فروش می‌رسد که متاسفانه به سبب کمبود و نبود نظارت دستگاه‌های متولی، فاصله قیمت از مبدا تا مقصد بسیار چشمگیر است.

وی افزود: در ۱۰ تا ۱۵ روز آینده با ورود سیب زمینی نو از مناطق مختلف کشور همچون اصفهان، طارم، زنجان، شیراز، همدان و عجب شیر قیمت‌ ها بر مدار کاهشی در بازار قرار می‌گیرد که تا پاییز این روند استمرار خواهد داشت.

نیازی بارندگی‌ های شدید، وقوع سیل و سرما در استان‌های خوزستان، گلستان و سایر مناطق را عامل اصلی تاخیر در زمان کاشت و کاهش عرضه سیب زمینی به بازار دانست و گفت: امسال کشاورزان استان گلستان به سبب زیان سال گذشته رغبت چندانی به کشت نداشتند که در نهایت تمامی این عوامل دست به دست یکدیگر داد تا قیمت سیب زمینی با نوساناتی در بازار روبرو شود.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت سیب زمینی در بازار به شمار می‌رود، بیان کرد: در ۱۰ تا ۱۵ روز آینده با ازدیاد عرضه محصول از مناطق مختلف، بازار به تعادل می‌رسد به طوریکه برای تولید کننده و مصرف کننده مقرون به صرفه است.

رئیس هیئت مدیره انجمن ملی سیب زمینی با بیان اینکه قیمت تضمینی سیب زمینی جوابگوی هزینه‌ های تولید نیست، اظهار کرد: با توجه به افزایش هزینه‌ های حمل و نقل، تورم و نهاده‌های کشاورزی همچون سم، کود، ماشین آلات کشاورزی، بذر، اجاره زمین، هزینه سردخانه و نگه داری، قیمت‌ های تضمینی برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد.

وی با اشاره به اینکه کشت سیب زمینی در برخی مناطق سردسیری همچنان ادامه دارد، افزود: سیب زمینی به انداز کافی در کشور تولید و به مرور وارد بازار خواهد شد. اما آمار نهایی تولید و سطح زیر کشت ظرف ۱۰ روز آینده در کشور اعلام می‌شود.

عوامل متعددی بر کمبود عرضه و گرانی سیب زمینی در بازار دامن زد/ نرخ هر کیلو سیب زمینی نو در میدان میوه و تره بار ۶ هزار تومان
حسن صابری، رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار در گفت‌ وگو ، صادرات را یکی از علل گرانی سیب زمینی دربازار اعلام کرد و گفت: مساله صادرات در کنار شرایط جوی و وقوع سیل در استان‌های گرگان و آق قلا باعث شد، عرضه نسبت به تقاضا کاهش یابد.

وی تصریح کرد: اگرچه در سال‌های گذشته در همین مقطع زمانی تا عرضه سیب زمینی نو به بازار دچار کمبود بودیم، اما امسال مسئله سیل بر کاهش عرضه دامن زد.

صابری نرخ کنونی هر کیلو سیب زمینی نو در میدان مرکزی میوه و تره بار را ۵ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار و سیب زمینی کهنه را ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۴ هزار تومان اعلام کرد و افزود: تا عرضه سیب زمینی همدان از اواخر مرداد و اوایل شهریور، نوسانات قیمت همچنان در بازار ادامه خواهد یافت.

رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی در پایان کاهش تولید سیب زمینی و سطح زیر کشت محصول را یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت در بازار اعلام کرد و گفت: درصدی برای این کاهش قیمت نمی‌توان در بازار اعلام کرد، چرا که آمار دقیقی از میزان تولید، سطح زیر کشت و سرانه مصرف نداریم و همین امر موجب شده تا در یک سال تولید محصول به قدری بالا رود که برداشت آن برای کشاورز صرفه اقتصادی نداشته باشد و در یک سالی به حدی تولید کاهش یابد که مصرف کنندگان با قیمت‌های بالا اقدام به خرید محصول کنند.