دکتر آزاده حکمت دوست، استاد تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می گوید: پروبیوتیک ها، باکتری هایی هستند که برای بدن مفید هستند و با مصرف آنها، تعادل جمعیت باکتریایی روده های انسان به سمت باکتری های مفید رفته و به دلیل رقابتی که بین باکتری های مفید و مضر (پاتوژن) بر سر غذا وجود دارد، تعداد باکتری های مضر داخل روده کم می شود.

وی تاکید کرد: ماده ای به نام «LPS» یا «لیپوپلی ساکارید» در دیواره باکتری های مضر وجود دارد که از فاصله بین سلول های روده عبور کرده و وارد کبد و حتی گردش خون بدن شده و التهاب در بدن ایجاد می کند. از آنجایی که پروبیوتیک ها تعداد باکتری های مضر را کاهش می دهند، ورود این مواد را به داخل گردش خون هم می توانند کاهش دهند و در نتیجه التهاب داخل بدن کم تر می شود.

استاد تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: این التهاب در نقاط مختلف بدن مانند روده، دستگاه گوارش، کبد و حتی نقاط دیگر ممکن است وجود داشته باشد و پروبیوتیک ها می توانند به کاهش این التهاب ها در همه نقاط بدن کمک می کنند. درواقع، بیشترین کارکرد پروبیوتیک ها در سیستم گوارش و روده هاست اما نمی توان نقش آنها را در دیگر نقاط بدن هم نادیده گرفت.

وی افزود: پروبیوتیک ها باعث تعدیل و عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن می شوند و از طرفی، باکتری های مضر یا پاتوژن را کاهش می دهند؛ و نیز مشکلات خودایمنی را هم کاهش داده و مانع از واکنش سیستم ایمنی علیه بدن می شوند.

حکمت دوست بااشاره به اینکه غذای پروبیوتیک ها، موادی به نام «پری بایوتیک» که درواقع سوخت پروبیوتیک ها را فراهم می کنند ،خاطرنشان کرد:اینها غالبا فیبرهای محلولی هستند که به شکل های مختلف در طبیعت وجود دارند مانند جو. فیبر محلول موجود در جو هم به عنوان سوخت این مواد مورد استفاده قرار می گیرد و هم باعث افزایش تکثیر و تعداد آنها می شود. فیبرهای محلول در انواع سبزیجات و میوه ها هم همین عملکرد را دارند.

وی در ادامه گفت: همچنین، نوعی فیبر محلول در داخل کپسول ها و داروهای حاوی پروبیوتیک ها هم به کار می رود که غذای پروبیوتیک ها بوده و تکثیرشان داخل روده افزایش پیدا می کند. در طبیعت، شاید بهترین پروبیوتیک همان جو و جوی دو سر باشد. علاوه بر این، سیب هم به دلیل پکتینی (پلیمر اشتقاقی قندی اسیدی) که دارد، منبع خوبی برای پروبیوتیک به شمار می رود.

همچنین میوه ها ترکیبی از فیبرها را دارند و بیشتر میوه ها از جمله آلو، سیب و گلابی حاوی فیبرهای محلول هستند که میکروب های مفید را داخل روده افزایش می دهند. البته برخیمیوه ها میزان فیبر محلول و برخی دیگر میزان فیبر نامحلول بیشتری دارند اما به طورکلی، بیشتر آنها ترکیبی از فیبرهای محلول و نامحلول را دارند.

حکمت دوست درباره میزان مصرف روزانه پروبیوتیک ها در رژیم غذایی می گوید: بنابر همان توصیه ای که همیشه پزشکان تغذیه دارند، مبنی بر این که افراد روزانه 5 تا 8 واحد میوه و سبزی مصرف کرده و غلات مصرفی آنها از نوع سبوس دار باشد، فیبر یا پروبیوتیک موردنیاز بدن آنها تأمین می شود. هر یک واحد به معنای 100 گرم میوه معادل یک سیب متوسط یا یک موز کوچک است و در مورد سبزی ها هم هر یک لیوان سبزی خام و هر نصف لیوان سبزی پخته یک واحد حساب می شود.

وی در انتها، در مورد بهترین منابع غذایی حاوی پروبیوتیک ها می افزاید: پروبیوتیک ها به طور طبیعی در ماست و دوغ و به ویژه انواع کفیر هستند که مقادیر قابل توجهی پروبیوتیک دارند. در بعضی مواد لبنی حتی پروبیوتیک هم به آنها اضافه و غنی سازی شده که بسیار مفیدترند