حسن صالحی - معاون وزیر جهاد کشاورزی - در حاشیه کنگره بین‌المللی آبزی‌پروری خاورمیانه و آسیای مرکزی در پاسخ به خبرنگار ایسنا اظهار کرد: با توجه به این‌که غالب صادرات محصولات شیلاتی ما به عراق از نوع ماهیان گرم‌آبی است، و مشکلاتی که در منطقه برای صادرات آبزیان ایرانی به وجود آورده و شاهد کاهش نسبی صادرات در نیمه نخست امسال بودیم.

وی افزود: در ماه‌های اخیر صادرات محصولات شیلاتی روند رو به بهبودی پیدا کرد؛ به گونه‌ای که حدود یک درصد میزان صادرات نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرد.

رییس سازمان شیلات با بیان این‌که پیش‌بینی می‌شود حدود 50 هزار تن انواع محصولات شیلاتی به کشورهای مختلف صادر می‌شود، گفت: در سال گذشته حدود 72 هزار تن انواع محصولات شیلاتی به کشورهای مختلف صادر شد که با ادامه‌ این روند رو به رشد صادرات، پیش‌بینی می‌شود میزان صادرات این محصولات تا پایان امسال با رشد حدود 10 درصدی به بیش از 80 هزار تن برسد.

تراز تجاری مثبت 132 میلیون دلاری آبزیان ایرانی

صالحی ادامه داد: در سال گذشته حدود 312 میلیون دلار صادرات انواع محصولات شیلاتی انجام شد و واردات در این بخش 180 میلیون دلار بود که نشان‌دهنده تراز تجاری مثبت 132 میلیون دلاری محصولات شیلاتی است و درصددیم آن را در قالب برنامه‌های آینده از جمله برنامه ششم توسعه در سال‌های آینده افزایش دهیم.

وی همچنین افزایش مصرف سرانه محصولات شیلاتی، توسعه پرورش ماهی در قفس، افزایش استفاده از مکانیزاسیون، توسعه میزان تولید در واحد سطح، افزایش تولید ماهیان خاویاری و غیره را از دیگر اهداف این سازمان در قالب برنامه ششم برشمرد.

تولید ماهی تیلاپیا در کش و قوس مذاکره با محیط زیست

صالحی گفت: در راستای تولید ماهی تیلاپیا فعالیت‌های تحقیقاتی بسیاری در کشور انجام شده است و تولید آن مشروط به موافقت سازمان محیط زیست در دستور کار قرار دارد.

وی افزود: تولید ماهی تیلاپیا باید با رعایت کامل مسائل زیست‌محیطی انجام شود و در این راستا درصددیم تا ضمن در نظر داشتن دغدغه‌های سازمان محیط زیست این ماهی را در محیط‌های محصور و با روش‌های متراکم در برخی مناطق تولید کنیم.

رئیس سازمان شیلات از خسارت حدود 40 درصدی به تولید میگوی استان بوشهر خبر داد و گفت: به غیر از تولید میگو در استان بوشهر و خوزستان مشکلی در تولید انواع محصولات شیلاتی نداشتیم و پیش‌بینی می‌شود میزان تولید و صید محصولات شیلاتی به حدود یک میلیون تن برسد.

صالحی اظهار کرد: میزان خسارت وارد شده به تولید میگو هنوز به صورت دقیق برآورد نشده است اما حدود 30 تا 40 درصد از میگوی استان بوشهر خسارت دیده و در استان خوزستان نیز خسارت ناچیز برآورد می‌شود.

وی اعلام کرد: علی‌رغم وجود مشکلات موجود صادرات میگو در هشت ماهه امسال حدود 50 درصد افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود تا پایان آذرماه به حدود 5000 تن به ارزش 25 میلیون دلار برسد که عمده صادرات این محصول شیلاتی به کشورهای آسیای جنوب شرقی است.

رئیس سازمان شیلات عنوان کرد: سال گذشته حدود 11 هزار تن میگو به کشورهای مختلف صادر شد و میزان افزایش صادرات میگو در هشت ماهه نخست امسال عمدتا ناشی از محصول باقی مانده از سال گذشته است.

سرانه مصرف آبزیان در ایران نصف میانگین جهانی

صالحی اعلام کرد: میزان مصرف سرانه محصولات شیلاتی ایران حدود 9 کیلوگرم است که از میانگین جهانی 19 کیلوگرمی حدود 10 کیلوگرم کمتر بوده و تقریباً نصف آن است. در این وضعیت اگرچه افزایش مصرف آبزیان که سلامتی را برای آحاد جامعه فراهم می‌کند از نکات مهم توسعه‌ای است اما از آن مهم‌تر افزایش مصرف، خود موتور محرکه‌ای برای افزایش تولید محسوب می‌شود. در این رابطه با هدف کاهش هزینه تمام شده و اقتصادی کردن تولید باید اقداماتی مانند آموزش مستمر به تولیدکنندگان، افزایش سطح اطلاعات و فرهنگی عمومی نسبت به ضرورت توسعه مصرف آبزیان در سبد غذایی خانوار و مطالعات برای تنوع‌بخشی به تولید آبزیان انجام شود.

رئیس سازمان شیلات اظهار کرد: پتانسیل تولید آبزیان به ویژه در زمینه تولید آبزیان پرورشی به گونه‌ای است که در صورت درخواست بازار ایران قادر است با برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت تولید آبزیان پرورشی خود را براساس پتانسیل‌های شناسایی شده و دارای زیرساخت مناسب به سرعت افزایش دهد.

وی گفت: دارا بودن واحدهای فرآوری مناسب که دارای استانداردهای صادراتی به اتحادیه اروپا بوده و دارای کد EC است یکی دیگر از امکانات موجود در این خصوص است. مجموع واحدهای واجد شرایط تاکنون 19 واحد برای صادرات به روسیه مجوزهای لازم را کسب کرده و از طرف روسیه نیز مورد پذیرش قرار گرفتند.

به گزارش ایسنا، وزیر جهاد کشاورزی همچنین در پیامی به کنگره بین‌المللی آبزی‌پروری خاورمیانه و آسیای مرکزی، اعلام کرد که حدود 900 هزار تنی انواع آبزیان در سال گذشته تولید شده و براساس آمارهای سال 2013 ، ایران نوزدهمین تولیدکننده آبزیان در جهان است که می‌توان در افق 1404 حدود 400 هزار تن ماهی در قفس به تولیدات این بخش اضافه کرد.

محمود حجتی در این پیام اظهار کرده است که براساس گزارش سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) صید جهانی آبزیان به حدی رسیده که با شیوه‌های کنونی مدیریت ذخایر نمی‌توان تولید بیشتری را انتظار داشت. از سوی دیگر تقاضا برای ماهی و دیگر غذاهای دریایی رو به افزایش است و طی دو دهه اخیر پرورش آبزیان با رشد سالانه حدود هشت درصدی، سریعترین و باثبات‌ترین نرخ رشد را در تولید پروتئین‌های حیوانی در جهان را داشته است.

به گفته وی،‌ در سال 2013 میلادی میزان تولید آبزیان پرورشی به 97 میلیون تن رسید که شامل 25 میلیون تن گیاهان آبزی و 72 میلیون تن جانوران آبزی است. در این میان چین به تنهایی بیش از نیمی از تولیدات آبزیان را به خود اختصاص داده و کشورهایی مانند اندونزی، هند، ویتنام و فیلیپین در زمره بزرگترین تولیدکنندگان آبزیان پرورشی قرار دارند و در این میان ایران نیز در بین تولیدکنندگان آبزیان پرورشی در سال 2013 در جایگاه نوزدهم قرار دارد.

طبق آنچه حجتی اعلام کرده که ایران با دارا بودن امکانات فراوان آبزی در بخش‌های صید، صیادی و آبزی‌پروری توانسته است طی سال‌های اخیر رشد بسیار سریعی را در تولید آبزیان تجربه کند و حاصل این تجربه کسب مقام نخست صید تن‌ماهیان در قلب اقیانوس هند و مقام نخست تولید قزل‌آلای رنگین‌کمان در آب شیرین در جهان است. همچنین ایران یکی از کشورهای اصلی تولیدکننده میگوی پرورشی در منطقه بوده و با دارا بودن اراضی مستعد قابلیت پرورش این آبزی را در شمال و جنوب کشور دارد.

وزیر جهاد کشاورزی طی این پیام اعلام کرده است که براساس سنجش ظرفیت، آب‌های شمالی و جنوبی کشور از ظرفیت بالقوه مناسبی برای توسعه پرورش ماهیان دریایی برخوردار است و در این راستا می‌توان بیش از 900 هزار تن ماهی را در قفس پرورش داد. همچنین دریای خزر با وسعت خطوط ساحلی ظرفیت حدود 300 هزار تن ماهی را برای پرورش و خلیج فارس نیز ظرفیت حدود 150 هزار تن گونه‌های اقتصادی ماهی را برای پرورش دارد.

طبق گفته حجتی، براساس وضعیت تولید ماهی در منابع آب‌های داخلی و آب‌های شمال و جنوب کشور و مجوزهای صادره می‌توان پیش‌بینی کرد میزان تولید ماهی در صورت اجرای اقدامات حمایتی و زیرساختی در برنامه ششم توسعه به 200 هزار تن افزایش یابد که در این صورت در افق 1404 امکان تولید 400 هزار تن ماهی در قفس فراهم خواهد بود.