فقط جهان نفت نیست که خود را برای رویارویی با تاثیر بازگشت ایران پس از لغو تحریم ها آماده می کند؛ بازار پسته نیز منتظر ورود سلطان آجیل از ایران است.

بازرگانان بین المللی پسته مشغول رصد اوضاعند و می خواهند ببینند اقدام واشنگتن (لغو تحریم ها) چه اثری روی جریان صادرات پسته ایران می گذارد و آیا پسته ایران به بازار آمریکا راه خواهد یافت؟

آمریکا و ایران که برآورد می کنند 70 تا 80 درصد تولید جهانی پسته را در اختیار دارند، بویژه در چند سال گذشته به دلیل افزایش تقاضای جهانی برای این محصول و روند فزاینده استفاده از خوراکی های سالم تر در سراسر دنیا، برای به دست آوردن جایگاه نخست تولید و صدور پسته با هم در رقابت بوده اند.

پسته ایران بیش از یکصد سال است صادر می شود و در بازار جهانی جایگاهی برای خود پیدا کرده است. پسته ایران، سلطان آجیل جهان است.
ایران که از قرن پنجم پیش از میلاد تولیدکننده پسته بوده است، قصد دارد جایگاه نخست تولید را که در سال 2015 میلادی کسب کرد، دوباره به دست بیاورد.
ایران در سال های 2014 و 2015 میلادی در تولید پسته رکورد زد تا اینکه برای نخستین بار از سال 2008 به بعد، عنوان بزرگ ترین تولیدکننده پسته در جهان را به دست آورد.

هر پوند تقریبا 454 گرم است.
کاهش عرضه سبب افزایش قیمت پسته کالیفرنیا به بیش از پنج دلار در هر پوند شد و به ایران اجازه داد با پیشنهاد تخفیف به خریداران خارجی خود بویژه چین- بزرگ ترین واردکننده پسته در جهان- صادرات خود را افزایش دهد.

«ریچارد ماتوئیان» مدیر اجرایی شرکت پرورش دهندگان پسته در آمریکا، گفت: ایران که پسته خود را 80 سنت تا یک دلار کمتر از آمریکا به چین می فروخت، در سال 2015 میلادی جای کالیفرنیا را گرفت و بزرگ ترین صادرکننده پسته در جهان شد.

وی افزود: ما معتقدیم آمریکا در سال 2016 میلادی عنوان بزرگ ترین تولیدکننده پسته در جهان را پس می گیرد و بازار چین را دوباره به دست می آورد.
اروپا، بازار بزرگ دیگری است که ایران می تواند به لطف رهایی از تحریم ها، آن را هدف قرار دهد. اگرچه پسته مشمول تحریم های اروپا نبود اما محدودیت های بانکی و حمل و نقل با کشتی، تجارت را مشکل کرده بود.

مشکل اصلی پسته ایران سطح آفلاتوکسین (نوعی ماده سمی با عامل قارچی) بود که سبب شد بسیاری از خرده فروشان و بسته بندی کنندگان به پسته کالیفرنیا روی آورند.

پرسش مهم این است که آیا پسته ایران می تواند راه خود را به آمریکا باز کند؟

حتی پیش از اینکه تحریم های آمریکا اجرا شود، واردات پسته از ایران با تعرفه «ضد دامپینگ» تقریبا 300 درصدی روبرو بود.
ضد دامپینگ، تعرفه حمایتی است که دولت برای کالاهای خارجی دارای قیمت بسیار کمتر از محصول مشابه داخلی، وضع می کند تا واردات آن به تولید داخلی صدمه نزند. تعرفه های ضد دامپینگ آمریکا که از سوی وزارت بازرگانی این کشور تعیین می شود، گاه از 100 درصد نیز بیشتر است.

با لغو تحریم ها، مسئولان بازرگانی آمریکا این مساله را بررسی می کنند که آیا تعرفه کنونی باقی بماند؟

کارشناسان معتقدند حتی اگر تعرفه ها لغو شود، باز ابهام های بانکی و پرداختی باقی می ماند. اگرچه انواع تحریم ها لغو شده اند اما تحریم های نخستین آمریکا هنوز پابرجاست؛ بدان معنا که تعاملات بازرگانی شهروندان آمریکایی با ایران ممنوع شده است و بانک های آمریکایی نیز نمی توانند تسویه (کلیرینگ) معاملات دلا ری در پیوند با ایران را انجام دهند.

«حسن طباطبایی» از تولیدکنندگان شاخص پسته در ایران، گفت: مشکل ایران در بخش پسته بیشتر داخلی است نه خارجی.
وی افزود: لغو تحریم ها صد درصد موجب ثبات معاملات می شود اما آنچه بیشتر بر تولید پسته تاثیر دارد، این است که بارش هر سال کمتر می شود.

مدیرکل میوه های سردسیری و نیمه سردسیری وزارت جهاد کشاورزی بتازگی اعلام کرد امسال با وجود افزایش تولید پسته، میزان صادرات 9 ماهه آن، 94 هزار تن با ارزآوری نزدیک به 870 میلیون دلار بود که در همسنجی با رقم صادرات 134 هزار تنی پارسال، کاهش یافت.
پسته ایران به 70 کشور جهان صادر می شود.