کاهش آلودگی و افزایش ماندگاری مواد غذایی با فناوری نانو
پژوهشگران دانشگاه تبریز موفق به ساخت نانو کامپوزیت هایی شدهاند که میتواند به عنوان فیلم های بسته بندی ضد میکروبی در صنعت غذایی مورد استفاده قرار گیرد.
به گزارش سلامت نیوز بسته بندی مواد نقش مهمی در صنعت غذایی از مرحله تولید تا مصرف ایفا میکند. به همین دلیل است که امروزه بسته بندی فعال به یکی از گرایش های مهم و پویا در بسته بندی مواد غذایی تبدیل شده است. در این روش با افزودن جزیی فعال یا همان مواد ضد میکروبی به فیلم بسته بندی، از افزودن نگهدارنده های شیمیایی به داخل غذاها جلوگیری میشود. با این کار افزون بر حفظ کیفیت و ایمنی غذا، عمر نگهداری آن نیز افزایش مییابد.
به گزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ،دکتر فرانک بیگ محمدی پژوهشگر دانشگاه تبریز، هدف از این پژوهش را بررسی خواص ضد میکروبی گونه ای فیلم های بسته بندی بر پایه پلیاتیلن سبک و نانوذرات مختلف فلزی در بسته بندی پنیر فراپالایش معرفی کرد.
وی افزود: در این طرح تولید فیلم های نانو کامپوزیتی به کمک نانوذرات فلزی از جمله نانو ذرات نقره، اکسید مس و اکسید روی که خاصیت ضد میکروبی دارند، مد نظر قرار گرفت. تلاش ما بر این بود که با کاربرد این نوع بسته بندی به کاهش آلودگی مواد غذایی دست یابیم. از آنجا که یکی از مشکلات صنعت تولید پنیر، وجود کلیفرم در پنیر است؛ لذا بر عملکرد فیلم های سنتزی بر کاهش این نوع میکروب تمرکز شد.
به گفته بیگ محمدی، فیلم های نانوکامپوزیتی بر پایه پلیاتیلن سبک با مقادیر متفاوت از سه نوع نانوذرات مذکور تولید شده است. سپس پنیر فراپالایش تولید شده توسط صنعت، در این فیلم های نانوکامپوزیتی بسته بندی و میزان بار میکروبی کلیفرم آن در مدت زمانی معلوم بررسی شده است. لازم به ذکر است که نمونه های آزمایشی در دمای یخچال نگهداری شدهاند.
از اثرات این طرح می توان به کاهش آلودگی و افزایش کیفیت مواد غذایی اشاره کرد. ضمن این که این فیلم ها استفاده از افزودنی های شیمیایی ضد میکروبی در مواد غذایی را محدود یا حذف میکند. از طرفی، به دلیل این که میزان نانو ذرات به کار رفته در این نانو کامپوزیت ها خیلی کم است؛ افزایش محسوسی بر قیمت محصول نخواهد داشت.
از دیگر ویژگی های مثبت این طرح استفاده از ترکیب سه نوع نانوذرات نقره، اکسید مس و اکسید روی جهت کاهش مصرف نانوذرات نقره است. به دلیل اثر نانوذرات نقره برای سلامتی انسانها و محیط زیست، این نانوذرات محدودیت مصرف دارند.
وی ادامه داد: با وجودی که کاربرد مستقیم طرح در بسته بندی مواد غذایی است، می توان از این روش برای تلفیق نانوذرات برای سطوح و ظروفی که نیاز به استریل کردن دارند، مانند خدمات درمانی و پزشکی، استفاده کرد.
این تحقیقات از تلاشهای دکتر فرانک بیگ محمدی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه- دکتر سید هادی پیغمبردوست و دکتر جواد حصاری- اعضای هیأت علمی دانشگاه تبریز- و همکارانشان به انجام رسیده است. نتایج این کار در مجله LWT - Food Science and Technology با ضریب تاثیر 2/71 (جلد 65، سال 2016، صفحات 106 تا 111) چاپ شده است.