سنگینی سایه دلالان بر بازار زیتون طارم
حضور نیافتن مستقیم خریداران شرکت های فرآوری زیتون کشور، شناسایی نکردن بازارهای جدید و بیتوجهی مسئولان به این موضوع، موجب شده تا این روزها سایه دلالان بر بازار زیتون شهرستان طارم سنگینی کند.
به گزارش ایرنا، شهرستان طارم سالانه با تولید میانگین نزدیک به 35 هزار تن زیتون سبز سهم 30 تا 40 درصدی زیتون سبز تولیدی و عنوان بیشترین تولید کننده زیتون کشور را از آن خود کرده اما تولید 25 هزار تنی زیتون سبز امسال شهرستان طارم باوجود مرغوبیت و کیفیت بالا نهتنها سودی برای اقتصاد کشاورزی و باغداران این شهرستان نداشت بلکه باعث ناامیدی باغداران قطب زیتون کشور با توجه به افزایش تورم و قیمت سرسام آور کالاهای اساسی زندگی آنان شده است.
شهرستان طارم گسترش باغات و افزایش میزان تولید زیتون را در حالی تجربه میکند که اشتغال نزدیک به 8700 بهره بردار طارمی با 250 هزار نفر روز کار و همچنین اشتغال یک میلیون نفر روز کار، در سال جاری برای کارگران فصلی از طریق تولید محصول زیتون تأمین میشود اما این افزایش در سال جاری به کابوس نبود مشتری و بازار مناسب و متضرر شدن اقتصاد کشاورزی و باغداران شهرستان تبدیل شده است.
باغدارانی که با هزاران زحمت و با وجود بحران آب، زیتون خود را تا مرحله تولید نگه داری کرده اند و حالا باید نگران فروش محصول خود در بازار آشفتۀ آن باشند.
در روزهای اخیر از شرق تا غرب جادههای شهرستان طارم که گذر کنیم شاهد باغداران زحمتکش زیادی هستیم که به دلیل شرایط بد اقتصادی کنونی کشور، در انتظار فروش زیتون به قیمت ناچیز هستند تا برای تامین نیازهای معیشتی خود درآمدی کسب کنند، این در حالی است که دلالان و واسطه های بازار خرید این محصول راهبردی با هماهنگی مدیریت شده سعی در پایین آوردن قیمت زیتون برای خرید از باغداران هستند و با جو سازی های روانی در فضای مجازی و بین مردم، هر روز قیمت خرید منبع اقتصاد مردمان بزرگترین باغشهر زیتون ایران را کاهش می دهند.
واسطه هایی که چند سالی است به صورت هماهنگ مانع حضور مستقیم خریداران بزرگ زیتون کشور در شهرستان طارم می شوند و منافع شخصی خود را به منافع عمومی شهرستان ترجیح می دهند و زیتون شهرستان را به پایین ترین قیمت خریداری می کنند و با سود بسیار پایین به فروشنده های اصلی زیتون فرآوری شده تحویل می دهند و در نهایت سود اصلی این بازار در جیب فروشنده های این محصول واریز می شود که بی هیچ دردسر و زحمتی با قیمت های بالا آن را به مردم می فروشند.
با توجه به اینکه چند سالی است زیتون به عامل اصلی توسعه اقتصاد و اشتغال پایدار در شهرستان طارم تبدیل شده است، تمام برنامه ریزی های معیشتی مردمان این کهن دیار بر اساس فروش این محصول با ارزش می باشد، اما بازار نابسامان این روزهای زیتون سبز طارم موجی از نگرانی را میان مردم این شهرستان موجب شده است.
رئیس شورای ملی زیتون ایران در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: طبق بررسی ها تولید زیتون نسبت به سال قبل در کشور کاهش یافته است و تولید این محصول در سال جاری در شهرستان طارم نسبت به سایر مناطق زیتون خیز کشور بیشتر است، بنابر این امسال قیمت فروش محصول فرآوری شده نسبت به سال قبل افزایش خواهد داشت و کاهش قیمت خرید این محصول راهبردی به صورت خام و سبز در شهرستان طارم، برنامۀ از پیش تعیین شده واسطه های بازار این محصول می باشد.
مهدی عباسی با اشاره به قیمت جهانی محصول زیتون، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه قیمت جهانی زیتون هر کیلوگرم 240 هزار ریال است، به یقین در صورت صبر و بردباری باغداران و عدم فروش زیتون به صورت خام و سبز و انبار زیتون به صورت کنسروی و یا برداشت آن برای تولید روغن زیتون، هم دست دلالان را از بازار کوتاه خواهد کرد و هم سود زیادی برای باغداران زحمت کش به دنبال خواهد داشت.
وی واردات زیتون کنسروی و روغن زیتون را خطوط قرمز شورای ملی زیتون عنوان کرد و افزود: مدت 2 سال است که با برنامه ریزی و هدف گذاری، به صورت کامل از واردات زیتون کنسروی جلوگیری کرده ایم که این امر موجب افزایش تدریجی قیمت زیتون سبز خام برای باغداران شده است.
عباسی در ادامه به احتمال ایجاد رانت واردات روغن زیتون اشاره و خاطرنشان کرد: متاسفانه این روزها شاهد آن هستیم که عدهای سودجو به دولت پیشنهاد دادهاند که روغن زیتون را با ارز دولتی وارد کنند؛ در واقع واردات روغن زیتون با ارز بازار ثانویه مشکلی ندارد ولی اگر همین واردات با ارز دولتی صورت بگیرد، قیمت هر کیلوگرم از آن به 15 هزار و 900 تومان کاهش مییابد و این در حالی است که تولیدکننده داخلی، روغن زیتون خود را با ارز آزاد تولید میکند.
رئیس شورای ملی زیتون همچنین اظهار کرد: در صورت موافقت دولت و واردات روغن زیتون با ارز 4200 تومانی، به صورت غیر مستقیم به کشورهایی که صادرکننده روغن زیتون به ایران خواهند بود یارانه میدهیم و همین مساله در نهایت عامل سرکوب تولید داخلی خواهد بود.
مهدی عباسی تنظیم بازار زیتون را از اصلی ترین دغدغه های این روزهای شورای ملی زیتون عنوان کرد و افزود: برای جلوگیری از نگرانی و ضرور و زیان باغداران، طبق جلسه ای که با حضور اکثریت تولید کنندگان و کارخانه داران استانهای زنجان، قزوین و گیلان تشکیل شد، مقرر گردید جهت تنظیم بازار، تمامی کارخانه ها زیتون روغنی را به قیمت کیلویی 400 هزار ریال از باغداران خریداری کنند، بنابر این بهتر است باغداران زیتون جهت تنظیم بازار از برداشت زیتون سبز خودداری و از محصول باغشان برای تهیه روغن زیتون استفاده کنند.
این مسئول در خصوص نگرانی باغداران در مورد تضمین خرید کارخانه داران روغن زیتون به قیمت تعیین شده خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه شورای ملی زیتون با رایزنی و پیگیری ها به طور قطع مانع واردات روغن زیتون با ارز دولتی خواهد شد، در حال حاضر واردات روغن زیتون با ارز نیمه دولتی 430 هزار ریال است و به یقین قیمت روغن خریداری شده از باغداران از این پایین تر نخواهد بود.
به گزارش ایرنا، مهمترین محصول باغی شهرستان طارم، زیتون است که بالاترین سطح زیر کشت را دربین محصولات باغی و زراعی دارد. شهرستان طارم بیشترین تولید زیتون در کشور را به خود اختصاص داده و در سال های اخیر با توسعه صنایع تبدیلی و ایجاد بازارهای مختلف فروش زیتون، این محصول به یک عامل مهم در توسعه اقتصاد و اشتغال پایدار در شهرستان و استان تبدیل شده است.
طارم به دلیل برخورداری از شریان حیاتی رودخانه قزل اوزن و خاک حاصلخیز به بزرگترین قطب کشاورزی استان و منطقه تبدیل شده و کیفیت محصولات باغی و زراعی بویژه محصول زیتون آن شهرت جهانی دارد به طوری که این شهرستان برای چندمین بار رکورد جهانی برداشت زیتون را به خود اختصاص داده و بالاتر از کشورهایی چون اسپانیا، ایتالیا، مراکش و ترکیه قرار گرفته است.
ارقام زیتون داخلی مورد کشت در شهرستان طارم شامل، زرد زیتون، روغنی، شنگه، ماری و گلوله زیتون می باشد که رقم زرد زیتون با 90 درصد سطح زیر کشت بیشترین سطح را در بین ارقام زیتون به خود اختصاص داده است.
در سالهای اخیر کشت ارقام خارجی چون کنسروالیا، مانزانیلا، کرونائیکی و آربکین به علت سازگاری با منطقه، عملکرد بالا و خواص خوب، توسط باغداران شهرستان با استقبال فراوانی روبرو شده و در حال گسترش است.
طارم، یکی از بزرگترین بانک ژنهای زیتون خاورمیانه است و در حال حاضر ایستگاه تحقیقات زیتون طارم، با در نظر گرفتن ژنوتیپ ها و ارقام موجود خود بین ایستگاه های زیتون کشور، مقام اول را دارد.
همه ساله کارگران فصلی زیادی از استانهای گیلان، اردبیل، شهرستانهای استان زنجان، کهکیلویه و بویراحمد، شهرکرد، اردبیل، کرمانشاه، کردستان و...، برای یافتن شغل در این شهرستان حضور می یابند.
زیتون تولیدی طارم به اقصی نقاط کشور از جمله استانهای گیلان، قزوین، تهران، قم، مرکزی، همدان، آذربایجان شرقی و غربی، مازندران، گلستان و سایر شهرستانهای استان زنجان صادر می گردد، به طوری که یکی از مهمترین بازارهای فروش زیتون کشور درشهر رودبار استان گیلان بیشترین زیتون خود را از شهرستان طارم تامین می کند.
زیتون به صورت خام و یا روغن زیتون قابل مصرف و دارای خواص فراوان برای سلامت قلب و عروق، مغز، چشم، استخوان ها و کاهش وزن است.
شهرستان طارم با 47 هزار نفر جمعیت (حدود 5 درصد جمعیت و 10 درصد مساحت استان زنجان) در 90 کیلومتری شمال شرقی زنجان واقع شده است و با استانهای قزوین، اردبیل و گیلان همسایه است.