به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، اینترنت اشیا یعنی وصل کردن وسیله‌ ها به یکدیگر از طریق اینترنت و اجازه دادن به آنها تا با ما و نرم‌افزارها و با دیگر وسایل ارتباط برقرار کنند.

قدمت مفهوم اینترنت اشیا در جهان نزدیک به 20 سال است و اولین بار کوین اشتون دانشمند انگلیسی به آن اشاره کرد؛ مفهومی که بسترساز بخشیدن هویت دیجیتال به اشیای بی‌ جان است و برای رفع نیازهای بشر، با شتاب قابل ملاحظه‌ای در حال نفوذ به حوزه‌های مختلف است.

** نیاز به غذا هر روز بیشتر از دیروز

جمعیت جهان هر روز رو به گسترش است که نیاز به تامین غذا را چند برابر می‌کند. در مقابل این نیاز، منابع آب، انرژی و وسعت زمین‌های قابل کشت با محدودیت زیادی روبه‌ رو هستند. این دو مساله در کنار یکدیگر باعث شده‌اند محیط زیست و منابع طبیعی تحت فشار قرار بگیرند و توازن آنها به هم بخورد.

با این اوصاف، روش‌هایی که در گذشته استفاده می‌شدند دیگر پاسخگوی نیازهای بشر نخواهند بود. بنابراین باید روی استفاده بهینه از منابع و استفاده از روش‌های نوین کاشت، داشت و برداشت، متمرکز شد؛ روش‌ هایی که نقش بسزایی در افزایش بهره‌ وری دارند.

برای استفاده از روش‌ های نوین باید با تکنولوژی همراه شد. اینترنت اشیا و برنامه‌های کاربردی مبتنی بر آن، یکی از راه‌های مطمئن پیش روست. راهکارهایی که اینترنت اشیا در این حوزه ارائه می‌دهد، در نهایت به ایجاد ارزش افزوده برای مشتریان و کشاورزان منجر می‌شود. کارشناسان اعتقاد دارند کاهش هزینه، بهبود عملکرد، افزایش ذخیره منابع مالی و زمانی از مزایای استفاده کشاورزان از اینترنت اشیا است و رشد تولید سالیانه حداقل 20درصدی را به دنبال دارد.

**ضرورت استفاده از تصاویر ماهواره‌ای

استفاده از حسگرها در زمین‌ های کشاورزی، این امکان را فراهم می‌کند تا کشاورز بتواند میزان رطوبت خاک، میزان استفاده از کود و سم، آبیاری هوشمند بر حسب نیاز محصولات متفاوت، سنجش میزان مواد معدنی و مغذی موجود در خاک را اندازه‌گیری و بر اساس آنها برای تولید یک محصول با کیفیت‌تر، برنامه‌ریزی و از وارد شدن مقدار زیادی سم به اکوسیستم گیاهان جلوگیری کند.

فناوری تصاویر ماهواره‌ای و سنجش از راه دور، تعیین شیب زمین و سطح زیر کشت، وضعیت جوی، میزان نور، رطوبت و وزش باد امکان کنترل و مدیریت محصولات را برای کشاورز مهیا می‌کنند.
کارایی اینترنت اشیا به همین جا ختم نمی‌شود. نصب تجهیزات رهگیری در ماشین‌ های کشاورزی برای شخم زدن بهتر، کاهش گازهای مضر انتشاری ناشی از فعالیت‌های کشاورزی صنعتی و استفاده از تراکتورهای «خود ران» که موجب صرفه‌ جویی در وقت و هزینه کشاورزان می‌شود، از دیگر مزایای این تکنولوژی جدید است.

یکی از مشکلاتی که کشاورزان با آن درگیرند و گاهی باعث از بین رفتن محصولات می‌شود، انبارهای میوه هستند. پایش محیطی محصولات در انبار به وسیله اینترنت اشیا این امکان را فراهم می‌کند که کشاورزان بتوانند کیفیت محصول را در انبار رصد کنند تا نگهداری از آنها به بهترین شکل صورت بگیرد.

** از کاشت تا برداشت
«سهیل رادیوم» که مدیریت پروژه اینترنت اشیا در بخش کشاورزی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را برعهده دارد، می‌گوید: «پروژه‌ای که ما در نظر داریم در دو سطح سنسورگذاری در مزرعه و تصاویر ماهواره‌ای انجام می‌شود و اطلاعات این دو در فضای ابری (رایانش ابری) تلفیق و تبدیل به یک خروجی می‌شوند.

برای رسیدن به نتیجه مطلوب، باید اطلاعاتی مانند رطوبت و دمای خاک و هوا، مقدار انرژی، باد و باران را به دست می‌آوردیم که این کار را از طریق کار گذاشتن سنسورهای مختلف در کنار گیاهان مزارع انجام دادیم. علاوه بر سنسورها، اطلاعات ماهواره‌ای و پهپادی نیز داشتیم. این داده‌ها پس از تلفیق در فضای ابری و ورود به ابر کامپیوترها، به یک نقشه دلخواه در حوزه کشاورزی تبدیل شدند.

در این بین، سامانه‌ای توسعه داده شد که می‌تواند در خصوص بیماری‌هایی که در کمین محصول است، هشدار دهد و مشخص کند از کجا شروع می‌شود و منجر به چه چیزی خواهد شد. کشاورزان به دلیل این که به طور مشخص از بیماری گندم باخبر نیستند، همه جا را سمپاشی می‌کنند و دقیقا همین‌جاست که دستاوردهای استفاده از این سامانه آلارم (هشدار) مشخص می‌شود».

وی افزود: این جا بحث دو دستاورد مهم مطرح است؛ اول این که مشخص می‌شود کشاورز به چه میزان سم نیاز دارد و به همان مقدار سم خریداری می‌کند و از آن جایی که سم در کشور ما وارداتی است، اگر در مصرف آن صرفه‌جویی کنیم ارز کمتری از کشور خارج خواهد شد، دوم این که گندمی را وارد چرخه زندگی مردم می‌کنیم که سم نخورده و سالم است و این کار می‌تواند برای کشاورزان میلیاردها تومان صرفه‌جویی به همراه داشته باشد.

** قلاده‌ها برای سلامت دام

نظارت بر محیط دامداری و سلامت دام‌ها از آن دست اتفاقاتی است که برای دامداران حائز اهمیت است. بیماری‌ها معمولا در بین دام خیلی سریع شیوع پیدا می‌کنند و منتقل می‌شوند. اما قلاده‌هایی که به وسیله اینترنت اشیا به یکدیگر و به یک دستگاه مرکزی متصل شده‌اند، می‌توانند شرایطی را فراهم کنند که دامدار هر لحظه بتواند به سلامت و محلی که دام در آن حضور دارد نظارت کند.

این قلاده‌ها می‌توانند مریضی دام را به اطلاع دامپرور برسانند تا قبل از تلف شدن آن، پزشک را خبر کند.

تجهیزات شیردهی هم که به اینترنت اشیا مجهز هستند، باعث صرفه‌جویی در زمان و رعایت بهداشت در بالاترین سطح ممکن می‌شوند. این دستگاه می‌تواند میزان شیر دوشیده شده را اندازه‌گیری کند. از طرفی سنسورها می‌توانند میزان تولید مثل را افزایش بدهند.