محمد حسن شمس‌ فرد رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در گفت و گو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، به سابقه فعالیت ایران در بازار پسته اشاره و اظهار کرد: هم اکنون، فعالیت رسمی حدود ۲۷۰ نفر در صادرات خشکبار و تمدید کارت آن‌ها برای هر سال و صادرات حدود ۴۴ هزار و ۳۷۰ تن پسته و مغز پسته در سال ۹۷، می‌تواند بخشی از سابقه فعالیت ایران در بازار این محصول را به نمایش بگذارد.

وی ادامه داد: این آمار در شرایطی محقق شد که کشورمان علاوه بر نوسان ارزی و تحریم‌ های متعدد، با شرایط نامناسب جوی هم مواجه شد، اما لازم به ذکر است که با بارش فراوانی که ابتدای امسال شاهد بودیم، معضل خشکسالی حل شد و خوشبختانه طبق پیش‌ بینی‌ ها، پسته می‌تواند در سال جاری از وضعیت خوبی برخوردار باشد و با افزایش تولیدات، شاهد ثبات قیمت آن باشیم.

به گفته رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران، تا سال گذشته، موضوع نگران‌ کننده کاهش تولید به واسطه تغییرات جوی و همچنین کمبود آب شیرین بود.

شمس‌ فرد در واکنش به خرید پسته ایرانی توسط بازرگانان افغانستانی و فروش آن به نام افغان‌ها گفت: افغانستان هرگز نمی‌تواند انحصار پسته ایران را به نام خود زده و بر اساس آن، صادرات انجام دهد، زیرا از نظر کیفی، دارای پسته‌ای بسیار ریز بوده و به ناچار، مغز آن را صادر می‌کند؛ لذا رسما پسته مرغوبی ندارد.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص وضعیت دفتر کرمان و انجام صادرات توسط افغان‌ها در آن دفتر، تصریح کرد: حتی اگر افغانستان دفتری در کرمان راه‌اندازی کرده باشد، برای طی کردن پروسه صادرات، باید هزینه گزافی بپردازد؛ به این معنا که باید علاوه بر تامین هزینه دفاتر مستقر در ایران، پسته مرغوب را خریداری کند و هزینه مازادی هم برای صادرات آن به افغانستان و سپس با گواهی ثبت شده به نام کشورشان، به سایر کشور‌ها بپردازد و این از نظر اقتصادی، منطقی به نظر نمی‌رسد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران همچنین به گمانه‌ زنی‌ هایی که پسته در آینده نزدیک از انحصار ایران خارج شود اشاره و اظهار کرد: در خصوص خارج شدن محصولی از انحصار ایران می‌توان به زعفران اشاره کرد به شکلی که با قاچاق پیاز زعفران، این محصول در کشور دیگری تولید می‌شود این امر به تهدیدی برای رشد تولید زعفران در کشور‌های دیگر از جمله افغانستان مبدل شده است. اما این مساله درباره پسته اتفاق نیفتاده است که سبب ایجاد نگرانی برای بازار پسته ایران، شود؛ ضمن اینکه دولت برای زعفران هم باید صدور پیاز زعفران را ممنوع می‌کرد. اما به هر ترتیب این امر برای پسته، شدنی نیست.

ترکیه و افغانستان تهدیدی برای ایران نیستند

طبق اظهارات شمس‌فرد، هم محصول پسته افغانستان و هم محصول پسته ترکیه که بیشتر از پسته افغانستان است، به هیچ وجه نمی‌تواند تهدیدی برای بازار پسته ایران به شمار رود و نوع جنس آن‌ها تفاوت دارد.

وی اذعان کرد: شاید در مدت اخیر به دلیل نوسان بازار و خشکسالی، با کمبود پسته و افزایش قیمت مواجه بودیم، زیرا این طبیعت بازار است و در صورت بالا بودن تقاضا، قیمت افزایش می‌یابد، اما در حال حاضر قیمت‌ ها از ۳۰۰ هزار تومان به حدود ۱۰۰ هزار تومان کاهش یافته است.

شمس‌فرد ادامه داد: طبیعتا زمانی که محصول کم و تقاضا بالا باشد، پای دلال و واسطه افزایش می‌یابد، اما امسال به دلیل افزایش محصول پسته، بازار رونق چند سال قبل را داشته و در نتیجه پای دلال و واسطه کم می‌شود.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران همچنین به رقابت با محصولات سایر نقاط دنیا اشاره و اظهار کرد: به دلیل اینکه آمریکا امسال از محصول خوبی برخوردار است، ناچار هستیم طوری محصول را به فروش برسانیم که توان امکان رقابت با آن به وجود آید و بر این اساس، اگر قیمت سال گذشته را اعلام کنیم، محصولات آمریکا کامل به فروش می‌ رسد و محصول ما می‌ماند.