دکتر وحید مفید عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه ای کشور و عضو هیات مدیره انجمن صنایع لبنی در ابتدا با توضیح چیستی و ماهیت اصلی این پروژه گفت،: Pms مخفف عبارت post market surveillance و به معنای ارزیابی بعد از فروش است. این روش یکی از روش های مرسوم در دنیا است که سازمان های نظارتی و غیر نظارتی از آن استفاده می‎ کنند تا بتوانند از سرنوشت محصولاتی که به مصرف کنندگان عرضه می شود آگاه شوند.

در pms کارشناسان خبره آموزش دیده در فروشگاه ها به عنوان یک خریدار محصولات مورد نظر از برند های مختلف را خریداری و در شرایط استاندارد نمونه را نگهداری و سپس به آزمایشگاه های تایید صلاحیت شده و مورد تایید سازمان استاندارد و غذا و دارو می فرستند. وضعیت این نمونه ها در آزمایشگاه ها از لحاظ شاخصه های کیفی بررسی می شوند و مورد ارزیابی قرار می گیرند.

دکتر مفید ادامه داد: اخیرا با توجه به مصوبه هیات مدیره انجمن صنایع لبنی، کمیته فنی انجمن که متشکل از کارشناسان خبره صنعت لبنیات هستند یک برنامه نمونه برداری pms برای محصول پنیر تدوین کردند. در فرآیند اجرا، بیش از 60 نمونه از سطح بازار برداشته شد و بر روی این نمونه ها شاخصه های مختلف شیمیایی و میکروبی مورد آزمایش قرار گرفت.

وی در ادامه اضافه کرد: یکی از مهمترین شاخصه ها وجود آفلاتوکسین، چربی گیاهی احتمالی، درصد پروتئین نمونه های پنیر بود که آزمایش و نمونه برداری از سطوح مختلف محصولات لبنی انجام و سعی شد نمونه برداری ها به گونه ای باشد که هم محصولات برندهای تولیدکنندگان بزرگ و هم محصولات تولید کنندگان متوسط و کوچک نمونه برداری شوند. 

دکتر مفید در خصوص نتایج این پروژه گفت: نتایج pms خوشبختانه مطلوب و وضعیت مناسبی را نشان داد و بجز معدود مشکلاتی که از اهمیت زیادی هم برخوردار نیستند، مشکل حادی نیز دیده نشد. از آنجایی که این پروژه مطابق استاندارد ها و با هماهنگی سازمان غذا و دارو و سازمان های نظارتی توسط انجمن صنایع لبنی انجام شده است، پس از اتمام برای سازمان های نظارتی مربوطه و همچنین خود تولید کنندگان ارسال می شود تا از وضعیت محصولات در بازار مطلع شوند.

وی خاطر نشان کرد: در مورد محصولات سنتی، اکثر متخصصین و مراجع علمی و نظارتی توصیه به مصرف محصولات صنفی بدون مجوز نمی کنند، بررسی هایی که قبلا انجام شده ظاهرا نشان دهنده آن بوده است که محصولات سنتی از کیفیت و استانداردهای مطلوبی برخوردار نبودند. اما در این مرحله فقط روی محصولات لبنی تولید شده به صورت صنعتی و دارای استانداردهای لازم و مورد تایید سازمان غذا و دارو که در کارخانجات معتبر کشور تولید می شوند آزمایش انجام شده است. به سبب حساسیت انجمن بر روی کنترل مضاعف کیفیت محصولات لبنی در راستای مسئولیت اجتماعی بر اساس یکی از بند های اساسنامه انجمن برای کمک به ارتقا کیفیت محصولات شیری و لبنی عرضه شده به مصرف کننده، توسط انجمن صنایع لبنی تحقیق و بررسی انجام دادیم.

وی در خصوص بررسی محصولات لبنی سنتی گفت: اگر که سازمان های نظارتی درخواست بررسی محصولات سنتی را نیز داشته باشند تیم ما میتواند به صورت کاملا حرفه ای و دقیق این امر را انجام دهد و نتیجه را به سازمان های مربوطه برساند. انجام چنین پروژه هایی وقت و سرمایه بسیار زیادی می برد. در مورد زمان، تمامی اعضا و افراد انجمن صنایع لبنی با توجه به وظیفه اجتماعی خود از تمام وقت خود برای انجام این پروژه ها استفاده خواهند کرد اما در بخش مالی این پروژه نیاز به سرمایه گذاری مناسب دارد. 

مهندس حسین بختیار مقدم عضو کمیته فنی انجمن صنایع لبنی و یکی از مجریان کارآمد پروژه pms اضافه کرد: مهمترین هدف این پروژه حفظ سلامت مصرف کننده است . براساس بند 8 تفاهم نامه بین وزارت بهداشت، درمان و انجمن صنایع لبنی ایران که طی دوسال گذشته انجام شده است، یک تیم اجرایی متشکل از 26 کارشناس صنعت غذا و آشنا به نمونه برداری و بررسی کیفیت مواد غذایی از استان های مختلف انتخاب و پس از گذراندن دوره های آموزشی لازم و برگزاری یک همایش برای شرکت در این پروژه کاملا آماده به کار شدند. این پروژه pms پنیر، سومین پروژه pms انجام شده توسط انجمن می باشد.

مهندس بختیار در خصوص فرآیند این پروژه گفت: نمونه برداری از 11برند معروف کارخانه های بزرگ و متوسط تولید کننده پنیر در سطح تهران انجام شد. پس از نمونه برداری و انتقال به آزمایشگاه های معتبر از هر پنیر 6 نمونه در تاریخ های مختلف کشت و پس از 3 ماه تحقیق و بررسی بر روی کیفیت و شاخصه های مهم کیفی نتایج آن در 4 بولتن تدوین و در اختیار انجمن قرار داده شد. این نتایج پس از تدوین نهایی به سازمانهای نظارتی و کارخانجات، ارسال و به اطلاع آنها نخواهد رسید.