نجف نجفی سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، در نخستین جشنواره روز ملی زعفران که در محل اتاق بازرگانی مشهد برگزار شد، بیان کرد: در این راستا نخستین مرزعه تولید زعفران استاندارد در خراسان رضوی بزودی راه اندازی خواهد شد.

وی از تدوین طرح کلان زعفران با ۲ رویکرد اساسی شامل «ارتقای بهره وری» و افزایش «رقابت پذیری» توسط این مرکز خبر داد و افزود: برنامه محوری این مرکز روی پیاز زعفران بوده و لازم است که فصل بهره‌برداری و دوران بهره‌برداری زعفران کاهش یابد که این مهم مستلزم تغییر نوع پیاز زعفران مورد استفاده برای کشت است.

مقام مسئول، با اشاره به افزایش سطح زیر کشت زعفران در کشور اظهار کرد: از ۱۲۶ هزار هکتار سطح زیر کشت زعفران در کشور، ۹۶ هزار هکتار مربوط به خراسان رضوی است.

وی اذعان داشت: با این حال نوسان در تولید نشان می دهد که تغییرات اقلیمی روی میزان تولید زعفران در کشور اثر گذاشته است به طوری که سرمای سخت زمستان ۱۴۰۱ و گرمای تابستان سال ۱۴۰۲ عملکرد زعفران از هر هکتار را کاهش داده است.

نجفی تصریح کرد: افزایش شدید هزینه های تولید ناشی از نقش نیروی انسانی است، به طوری که ۶۵ درصد از قیمت تمام شده زعفران به دستمزد نیروی انسانی بازمی‌گردد، این مهم باعث شده است که زعفران مزیت اقتصادی خود را برای تولیدکننده از دست بدهد.

سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی با بیان اینکه به شدت نگران بازارهای صادراتی زعفران هستیم، عنوان کرد: اگر تولید زعفران افزایش یابد اما بازار مطلوب نباشد، شکل صادرات زعفران را تغییر می دهد، همان طور که صادرات زعفران به سمت بسته بندی‌های فله سوق یافته و این تغییر در بسته بندی، صادرات زعفران را تحت شعاع قرار داده است.

۶ تا هشت کشور دنیا سهم عمده بازارهای صادراتی کشور را تشکیل می دهند که یک تهدید بزرگ برای ایران است، برخی از کشورها مانند امارات، بسته بندی زعفران ایران را تغییر داده و با نام دیگری صادر می کند.

به دنبال مرجعیت علمی و آموزشی ایران در تولید زعفران هستیم

رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در این جشنواره یادآور شد: به دنبال آن هستیم که توسعه کشت زعفران در کشورهای همسایه را با مرجعیت علمی و آموزشی ایران دنبال کنیم که دیپلماسی عمومی در این حوزه نقش مهمی ایفا می‌کند، محصولاتی که به دنیا معرفی می‌شود.

غلامرضا قنبری گفت: سرمایه‌ گذاری راهبرد نخست برای ایجاد امنیت غذایی است، امروز ظرفیت های اسمی در تامین نیازهای غذایی کشور به شکلی است که می توان به منطقه خودمان ورود کرد، تنها بخشی که برای ما ارزآوری دارد و می تواند صادرات غیرنفتی کشور را افزایش دهد، بخش کشاورزی است اما تا رسیدن آن به قله های بازار دنیا فاصله زیادی مانده است.

وی تاکید کرد: آنچه در سازمان جهاد کشاورزی دنبال می‌کنیم، ایجاد مرجعیت در محصول زعفران از حیث کاشت، داشت، برداشت و فرآوری، بسته بندی، صادرات و تجارت آن است. به دنبال این نیستیم که محصولات خود را به قیمت هنگفت به بازار جهان معرفی کنیم، توسعه بازار در دنیا با تکیه بر مزیتها محقق می‌شود و از این حیث باید به مزیتهای زعفران توجه ویژه شود.

 قیمت تمام شده محصول زعفران در مزارع با آنچه در بازار عرضه می‌شود، فاصله زیادی دارد، سیاست بر این است که سود لازم را در مزرعه ایجاد کنیم تا بازارهای جهانی هدایت و راهبری شوند.

وی با تاکید بر اینکه کیفیت و مرغوبیت زعفران باید از مزرعه راهبری شود، افزود: تولید زعفران در استان به دلیل خرده مالکی با کیفیت های مختلف عرضه می شود و تاثیر منفی بر بازارهای جهانی گذاشته است، در حوزه صادرات زعفران از خراسان رضوی نیز تنوع و تکثر جدی در برندهای مختلف آن وجود دارد، بی تردید همگرایی بین تولیدکنندگان در عرصه بسته بندی، صادرات و توزیع آن می‌تواند به ایجاد مرجعیت در حوزه زعفران کمک کند.